KALKANDELEN TETOVA Alaca Cami Paşa ya da Prens Camisi olarak da bilinir. Yapım tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte kimi kaynaklarca 1459 tarihi verilmektedir. Dış cephesindeki rengarenk görünüm Alaca Cami adının nedenidir. (5) İslamda cami iç ve dış görünümünde alışık olunmayan sıra dışı anlayış Alaca Cami’de fazlasıyla söz konusudur. Bazı kaynaklara göre caminin boyanması için 30 bin yumurta kullanılmıştır. Cami karşısında 1822’de Kalkandelen’in yönetiminde bulunmuş olan Abdurrahman Paşa’nın yaptırdığı bir türbe vardır. (8) Yine bazı kaynaklara göre caminin yapımı için gereken parasal kaynağı sağlayan Hurşide ve Menşure hanımların türbesi de cami avlusundadır. Hemen yandaki Pena nehrinin karşı tarafında bir hamam da yer almaktadır. Yine bazı kaynaklara göre caminin yapımı için gereken parasal kaynağı sağlayan Hurşide ve Menşure hanımların türbesi de cami avlusundadır. Hemen yandaki Pena nehrinin karşı tarafında bir hamam da yer almaktadır. Bu camiyi diğer camilerden ayıran önemli bir özelliği; dönem camilerinin çoğu bir sultan, bey, paşa veya makam sahibi kişinin mali desteği ile yapılırken, Alaca Camii Tetovalı iki kız kardeşin mali desteği ile yapılmış. 1833 yılında zamanın meşhur muhafızlarından Recep Paşa'nın mimariye düşkün oğlu Abdurrahman Paşa tarafından yeniden inşa edilerek genişletilmiş. 19. yüzyılın ilk yarısında Tetova’da görev yapan bu paşaların sanata olan düşkünlüğü, caminin giriş kapısı üzerindeki kitabede ve camii avlusunda bulunan türbedeki mezar taşında dile getirilmiş. 1991 yılında Kalkandelen İslam Cemiyeti, caminin etrafına Osmanlı tarzında duvar yaptırmış ve 2010 yılının Temmuz ayında Alaca Camii için yeni bir bakım çalışması bitirilmiş. Özel boyalarla camide yapılan bu yenileme çalışmasında boya düzenini kurmak için 30 bin kadar deve kuşu yumurtası kullanılmış. UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alınan Alaca (Paşa) Cami’nin iç bölümünde ve duvarların dış kısmında Osmanlı-Türk barokuna ait müthiş bir resim dekorasyonu hakim. Alaca Cami’de seramik süslemelerinin aksine çiçek desenleri görülür. Resimlerle donanmış duvarlar camiiye göz kamaştırıcı bir güzellik kazandırmış. Duvarlarla çevrelenmiş olan avluda caminin yapımını sağlayan iki kız kardeş Hurşide ve Mensure hanımların türbeleri bulunmakta. Alaca Camii, tüm özellikleriyle görülmeye değer ilginç bir yapı ve Makedonya’ya gidenler mutlaka Tetova'ya ve bu güzel camiye uğramalı.