Bahri KILINÇEL bilgi@bahrikilincel.com
ROMA'DA PANTEONDAYIZ



ROMADA PANTEONDAYIZ

Piazza della Rotonda’da bulunan Panteon, dönemindeki yapılara liderlik etmiş harika bir eser. Antik dönemde tüm tanrılar için yapılan bu eser, şimdilerde kilise olarak kullanılıyor. Panteon’un içine mutlaka girin ve ustalıkla tasarlanmış bu mimari -Pantheon: Pagan kültüründen gelen bu heybetli yapı 7.yy'da kiliseye dönüştürülmüş bir tapınak. Tapınağın mimarisi ise tam anlamıyla bir görsel ziyafet. Roma'nın dar sokaklarından Pantheon'a çıktığınızda karşınızdaki bu devasa yapıdan büyüleniyorsunuz, içine girdiğinizde ise tepesinde güneş ışığını tapınağa yayan deliği görüyorsunuz. Aslında bugün kilisenin içinde Roma için önemli olmuş şahsiyetlerin mezarları var ve hristiyanlar adına bir kabe niteliğinde. Tapınak hakkında pek çok ilginç hikaye anlatılıyor. Roma'nın 8.tepesi, zamanında yıkılıp sonra tekrar inşa edilmesi gibi gibi.

Pantheon, Papa IV. Bonifatiun 608 yılında Bizans imparatoru Phokas’tan izin alarak Roma Pantheon’unu Santa Maria Rotonda Kilisesi haline getirdi ve Antik Roma’nın muhteşem hazinelerinden birinin korunması yönünde adım attı. İmparator olan Hadrianus ise İ.S. 118-125 yılları arasında kiliseyi tümüyle yeniledi. Kilise, daha sonra değerli hazinelerini çalan Barbarlara, yaldızlı kiremitleri söken II. Contans’a ve 1625 yılında portikonun bronz tavan panılarını eritip Castel Sant’ Angelo için top yaptıran VIII. Urbanus’a rağmen, inşa edildiği dönemde bile dünyanın harikaları arasında sayılan aydınlık iç mekanını ve mükemmel orantılarını korumuştur.
PANTHEON “TÜM TANRILARIN TAPINAĞI” ANLAMINA GELMEKTEDİR.

Panteon ilk olarak Antik Roma’nın tüm tanrıları için tapınak olarak inşa edilmiş bir yapıdır. Panteon kavramı bugün içinde meşhur kimselerin gömülü olduğu anıtlar için kullanılır. Tüm Roma yapıları içinde en iyi korunmuş olanı ve muhtemelen de dünyada döneminin en iyi korunmuş binasıdır. Tarih boyunca hep kullanılmıştır. Günümüze kalan binanın tasarımı genellikle Trajan’ın mimarı Şamlı Apollodorus’a atfedilir ancak imparator Hadrianus veya onun mimarlarına ait olması muhtemeldir. 7. yüzyıldan bu yana Hıristiyan kilisesi olarak kullanılan PanteonRoma’daki en eski beton kubbeli binadır. Tepesinde daire biçiminde boşluk vardır. İlk başta içerisinde pagan tanrı heykelleri varken, kilise tarafından bu heykeller yok edilmiş, Pantheon da bir katolik kilisesi haline getirilmiştir. Bu kubbenin çapı 43,3 metredir.

İlk Pantheon

İmparator Augustus’un damadı Marcus Agrippa ilk Pantheon’u İ.Ö. 27 yılında inşa ettirmiştir. Bunun yerini İ.S. 118-125 yıllarında Hadrianus’un yaptırdığı rotonda aldı. Alınlıktaki yazıtta Hadrianus’un Agrippa’yı hürmetle andığı görülür. ” M. Agrippa cos tertium fecit”. Alınlık, ayrıca, yapının daha küçük bir ölçekte olduğunu düşündürür, böylece iç mekanın genişliği daha da çarpıcı bir nitelik kazanır.
Kubbe

Çağı ve Yüksekliği 43,3 metre olan kubbesiyle Avurpa’daki en geniş kubbedir. Yapımında romalılara özgü bir betor kullanılmıştır. Pantheon’un ebedi ışığının kaynağı olan oculus’tan gelen aydınlık ve kaset örtülü iç mekan görülmeye değer güzelliktedir.

Oculus

8,3 metre çapındaki kubbe gözü, hem içeriye ışığın girmesini sağlar, hem de kubbenin ağırlığını taşımaya yardım eden etrafındaki çemberle yapısal bir denge oluşturur.

Kapılar

Şuanki ağır bronz kapı panoları aslında orjinalleri değildir. IV. Peus döneminde 1653 yılında yeniden dökülerek büyük ölçüde yeniden üretilmiştir.

Duvarlar

6,2 metre kalınlığındaki duvarlar, ağır tavanın yarattığı baskıyı hafifletebilmek için beden duvarlarının içine yerleştirilmiş tuğla kemerlerle desteklenmiştir.

Kraliyet Mezarları

İtalya’nın iki kralının basit mezarları buradadır. II. Vittorio Emanuele (1861-78) İtalya’yı birleştirdi ve ilk kral oldu. onun oğlu I. Umberto ise 1900 yılında suikaste kurban gitti.

Raffaello’nun Mezarı

Roma Rönesans sanatının büyük ustalarından biri Raffaello 37 yaşında ölmüştü. Sanatçının basit taştan lahti buradadır. Şair Pietro Bembo’nun mezar yazıtı şöyledir; ” Raffaello burada yatıyor, yaşarken onun kendisini geçeceğinden korkan doğa da şimdi ölmekten korkuyor.” Baldassare Peruzzi’nin lahti de buradadır.

Çeşme

Giacomo della Porta’nın tasarladığı kambur 1575 yılında Leonardo Sormani tarafından düzenlenmiş, II. Ramses’in Mısır dikilitaşı ise 1711 yılında eklenmiştir.


Hit: 1583 Kayıt Tarihi: 24.02.2017